+90 352 207 66 66 rektorl@erciyes.edu.tr

Tuzculuk

Tuz  hakkındaki  en  eski bilgileri  çivi  yazılı  tabletlerden öğrenilmektedir. Tuz, Kültepe tabletlerinde, kap, çuval gibi hacim ölçüleri ile ölçülen ve düşük fiyata satılan bir madde olarak geçmektedir.Bu metinlerde ayrıca “tuzcu” olarak anılan bir meslek erbabının olduğu bilinmektedir. Ancak, bu kişilerin görevleri ve daha önemlisi tuz ocaklarının bulunduğu yerler hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır 7(Çayır, 2013: 303).

Develi’de  yaşayan  Tuzcu  Yusuf  Nazlım  elli  yıldır  bu  mesleği yapmaktadır.  Mesleğini  ustası  Tuzcu  Mahmut’tan  öğrendiğini  belirten Nazlım’ın oğlu Mehmet Nazlım da şu an bu mesleği icra etmektedir. Mesleğin icrasını ise Nazlım şu şekilde aktarmıştır; Nevşehir tuz köyünde çıkan kaya tuzları makinalarda öğütülmektedir. Daha önceleri  iseöğütme işlemi el değirmenlerinde  taşlarla  yapılmaktaydı.  Kaya  tuzu  öğütülerek  normal yemeklik  tuz  haline  getirilmektedir.Tuzcu Yusuf Nazlım, kaya  tuzunun içinde  hiçbir  katkı  maddesi  olmadığı  için  daha  sağlıklı  olduğu ifade etmektedir.Develi’deki Tuzcu Yusuf Nazlım, tuzun daha çokhangi alanlarda kullanıldığına dair bilgiler de vermiştir. Nazlım, kaya tuzundan öğütülen tuzların  yöre  halkı  tarafından  genellikle  turşu  ve  peynir  yapımında kullanıldığı  bilgisini  aktarmıştır  (KK-4,  2020).  Buzdolabının  olmadığı dönemlerde tuz hayati bir önem taşımaktadır ancak günümüzde buzdolabı ve dondurucuların sayıca artmasına bağlı olarak tuzlu saklama yöntemleri kısmen terk edilmiştir. Tuz, ayrıca turşu ve peynir yapımında da olmazsa olmaz unsurlardan biridir. Tuzsuz kurulacak-yapılacak  turşunun malzemeleri zamanla yumuşamaya uğramaktadır. Yine peynir ise erime göstererek bozulmakta veya küflenmektedir. Dolaysıyla tuz gerek peynir gerekse turşu yapımında büyük bir öneme sahiptir. Diğer pek çok geleneksel meslek ustalarında olduğu gibi, Develi’de tuzculuk mesleğini devam ettiren çıraklar da günümüzde yetişmemektedir. Kaynak kişimiz Mehmet Nazlım’ın da mesleğin devamı için yetiştirdiği bir çırağı bulunmamaktadır.



Kaynak: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1145557